„Zjadacz kurzu” – czterometrowa rzeźba-maszyna Kuby Bąkowskiego na Placu Artystów. Przez ponad 6 tygodni będzie filtrowała miejskie powietrze. To dziewiąta propozycja działań najważniejszych polskich artystów współczesnych organizowana dla Kielc przez Fundację "Nowa Przestrzeń Sztuki". Wernisaż 14 września 2017 r.
W rankingu 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie, przygotowanym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), znalazły się aż 33 Polskie miasta. W styczniu 2017 roku w południowej Polsce odnotowano rekordowo duże zanieczyszczenie powietrza – normy przekroczone zostały o ponad 3 000%. Problem smogu i zanieczyszczeń jest aktualny niezależnie od sezonu i dotyczy każdego. Za szkodliwość smogu odpowiedzialne są przede wszystkim cząstki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów (przede wszystkim cząstki PM10 i PM2,5). To właśnie te cząstki będzie filtrować „Zjadacz kurzu” – nowa artystyczna realizacja Kuby Bąkowskiego, która we wrześniu 2017 roku stanie w centrum Kielc.
„Zjadacz kurzu” to hybryda sztuki i przemysłu. Łączy postfuturystyczne postulaty artystyczne z zaawansowaną inżynierią przemysłową. Punktem wyjścia jest dla mnie nie tylko ekologia, ale również historia regionu. Kielce leżą na terenach najstarszego w Polsce okręgu górniczo-hutniczego i do dzisiaj są ważnym ośrodkiem przemysłowym. „Zjadacz kurzu” łączy ze sobą świat maszyn, nowych technologii i sztuki, łączy historię regionu z jego współczesnością i podejmuje temat odpowiedzialności za przyszłość. – mówi Bąkowski.
„Zjadacz kurzu” stanie na Placu Artystów, w samym sercu Kielc i w centrum największego traktu komunikacyjnego miasta – ulicy Henryka Sienkiewicza. Publiczne odsłonięcie odbędzie się 14 września o godzinie 18:00, maszyna będzie filtrowała miejskie powietrze do 31 października 2017 r. To „oczyszczenie” prócz wymiaru symbolicznego i rytualnego ma również swój wymiar praktyczny i edukacyjny. Praktyczny, ponieważ rzeźba wyposażona w nowoczesne systemy filtracji faktycznie będzie oczyszczać powietrze, edukacyjny, ponieważ wyposażona we została własny czujnik zanieczyszczeń, dzięki czemu będzie jedyną w swoim rodzaju stacją kontroli jakości powietrza. Jakość „wydychanych” przez nią gazów będzie można sprawdzać na bieżąco na stronie zjadaczkurzu.org. W pełni responsywna strona ruszy 5 września 2017 roku.
Rzeźba powstaje w ramach 9. edycji cyklu „Sztuka w przestrzeni publicznej”, organizowanego co roku przez Fundację Nowa Przestrzeń Sztuki. Fundacja powstała z inicjatywy Doroty i Tomasza Tworków w celu promocji sztuki współczesnej. Co roku do udziału w projekcie zapraszają najważniejszych współczesnych artystów Polskich. Do tej pory byli to między innymi Leon Tarasewicz, Robert Kuśmirowski, a w zeszłym roku między innymi: Paweł Althamer, Joanna Rajkowska, Maya Gordon, Artur Żmijewski.
